HET ONGEBALANCEERDE PAARD

Praktische overwegingen voor paarden met ECVM

---

** Dit artikel is een letterlijke vertaling van het origineel geschreven in Engels getiteld ''The unbalanced horse - practical consideration for ECVM affected horses'' **

In de natuur gebruiken paarden hun nek als een natuurlijke evenwichtseenheid. Ooit een paard plat door de bocht zien gaan als een motor zonder evenwicht te verliezen? Ze kunnen dit doen door hun gewicht in de binnenste voorbeen te plaatsen terwijl ze tegenhangen met het hoofd en de hals naar buiten. Bovendien zorgen zenuwen die door de onderste halswervels lopen voor een goede proprioceptie, zodat het paard daarbij een goede controle over zijn ledematen kan houden. Maar wat als de hals is aangetast?

Binnen de algemene diergeneeskunde wordt helaas de cervicale regio soms over het hoofd gezien als een bron van pijn en disfunctie. Van 2017-2020 heb ik echter het genoegen gehad om met 152 paarden wereldwijd te werken, waarvan ongeveer 40% tot op zekere hoogte lagere halsproblematiek vertoonde. Ik ben me er volledig van bewust dat deze cijfers niet voldoende zijn om voor een wetenschappelijke data sample. Tevens erken ik ook het feit dat meer gevallen met lagere halsklachten aan mij gepresenteerd werden toen bekend werd dat ik ervaring had met deze problematiek. Dit kan de representativiteit van de cijfers hebben beïnvloed.

Desalniettemin mag de hoge prevalentie niet worden genegeerd, aangezien het aantal blijft stijgen. Ik ben het aan deze paarden verplicht om hun verhalen te delen om bewustzijn te verspreiden en mogelijk anderen te helpen.

In dit artikel wil ik dieper ingaan op een van de meest voorkomende radiologische bevindingen in de lage hals die ik tot nu toe ben tegengekomen: Equine Vertebral Complex Malformation. (Artrose wordt een een apart artikel beschreven)

Ik zal eerst de morfologie en mogelijke variaties toelichten. Daarna zal ik de klinische relevantie en mogelijke gevolgen ervan bespreken. Ik sluit het artikel af met verschillende praktische overwegingen voor management en training voor paarden met ECVM. INTRODUCTIE

Equine Complex Vertebral Malformation, afgekort ECVM, is een aangeboren malformatie van de 6e halswervel (C6) en strekt zich mogelijk uit tot de 7e halswervel (C7) en de eerste en tweede rib(ben) (T1 - T2) in paarden. ECVM heeft een erfelijk aspect en hoewel er genetisch onderzoek wordt gedaan in de VS, zijn de genen verantwoordelijk voor de malformatie helaas nog onbekend (Equus-Soma 2021).

ECVM werd aan het licht gebracht door de beroemde Australische onderzoekster Sharon May-Davis. Ze ontdekte haar eerste kennismaking met de aangeboren afwijking 20 jaar geleden via de botten van een volbloed genaamd Presley. In haar originele paper (2013) legde ze de malformatie als volgt uit:

'' In de 6e halswervel (C6) werd een unilaterale of bilaterale afwezigheid van de caudale ventrale tuberkel (CVT) opgemerkt in de aanwezigheid van C6-malformatie, de 7e halswervel (C7) vertoonde ofwel een normale, ofwel een unilaterale of bilaterale transpositie van de CVT van C6 naar het ventrale oppervlak van C7 met een arterieel foramen. Deze transpositie naar C7 bleek aanwezig te zijn aan de corresponderende zijde als de afwezige caudale ventrale tuberkel op C6. ''

Simpel gezegd, ECVM presenteert zich in de afwezigheid van één (asymmetrische misvorming) of beide (symmetrische misvorming) caudale ventrale tuberkels (lamina) van C6. C7 kan ofwel normaal zijn, of het kan een transpositie van de ontbrekende CVT ('s) van C6 naar C7 laten zien. De malformatie kan zich mogelijk ook uitstrekken tot de eerste en tweede borstrib(ben) die op hun beurt de kromming van het borstbeen en de bijbehorende structuren beïnvloeden.

Links: normale morphologie van C6 & C7. Rechts: unilaterale malformatie van C6 met een transpositie op C7.

In tegenstelling tot wat vaak wordt gedacht, is er geen directe correlatie gevonden tussen de afwezigheid van de Nuchal Ligament Lamellae op C6-C7 en ECVM.

Hoewel ECVM voor het eerst werd ontdekt in volbloeden, is het nu ook geïdentificeerd in Andalusiërs, Appaloosa's, Australische Stock Paarden, Arabieren, gekruiste paarden, Friezen, Ierse sportpaarden, Quarter Horses, rijpony's, Standardbreds en Warmbloeden.

Bovendien is ECVM niet geografisch geïsoleerd, met studies die de aangeboren malformatie in Europa, de VS, het VK, Australië en Azië identificeren. GESCHIEDENIS

Het voorkomen van ECVM is niet helemaal nieuw. Eind 1900 werd een malformatie van de cervico-thoracale overgang gemeld bij Holstein-melkkoeien (Agerholm et. Al 2001). De aandoening werd CVM (Cervical Vertebral Malformation) genoemd en werd een wereldwijde aandoening als gevolg van kunstmatige inseminatie (mei-Davis 2020).

De aangeboren afwijkingen die bij paarden werden gevonden, waren niet erg verschillend van CVM waargenomen in koeien, vandaar dat de naam ECVM ontstond. Voorzichtigheid is geboden om ECVM niet te verwarren met CVM bij paarden, waarbij de laatste verwijst naar het Wobbler-syndroom, wat een compleet andere aandoening beschrijft.

MORPHOLOGISCHE VARIATIES & COMPLICATIES

Mogelijke variaties van de malformatie zijn: Malformatie C6 alleen Malformatie C6 & C7 Malformatie C6, C7 & T1 Malformatie C6,C6, T1 & T2 Illustratie: Malformatie T1. Afbeelding van Sharon May-Davis 2016.

Uit deze lijst wordt duidelijk dat de zesde halswervel (C6) de enige constante factor is. ECVM begint dus met veranderingen aan de ventrale caudale lamina van C6 en gaat dan mogelijk verder naar de opeenvolgende wervels en ribben.

De laatste cijfers laten zien dat ECVM zich presenteert in een verhouding van 4: 2: 1(!), Wat betekent dat 4 van de 10 paarden misvorming van C6 zullen vertonen. Twee daarvan vertonen transpositie naar C7 en één daarvan vertoont ook misvorming van de ribben. (May-Davis 2020)

Bijkomende gevolgen die zijn waargenomen met ECVM zijn onder meer veranderde borstbeen kromming, facetgewricht- en wervelkanaal asymmetrie, variaties in spierstelsel, veranderde zenuwbanen, scoliose en luchtpijpmisvorming. Laten we enkele van deze bijkomende gevolgen eens nader bekijken.

ECVM beïnvloedt het spierstelsel door verandering van aanhechtingsplaatsen. De natuur is een geniale architect die de anatomie zo ontwerpt dat het een optimale lichaamsfunctie van elk wezen mogelijk maakt. Binnen de cervicale wervelkolom is C6 de enige wervel die is ontworpen met twee caudale ventrale laminae. Waarom is dat? Het antwoord is dat het ankerpunten biedt voor het stabiliserende paravertebrale spieren zoals M. Longus Colli.

Bekend als een V-vormige cybernetische spier, biedt de Longus Colli dynamische intersegmentale stabiliteit en houdingscontrole. Rombach (2014) benadrukte het belang van paravertebrale stabilisatoren door te stellen:

"Effectieve stabilisatie door de diepe paravertebrale spieren kan het risico op artrose en de ontwikkeling van nekpijn bij paarden verminderen, wat een beperkende factor is voor de prestaties van dergelijke dieren."

Ex-vivo-onderzoeken toonden aan dat paarden met ECVM een veranderde spieraanhechting van M. Longus Colli op C6 vertonen:

‘‘ Deze studie toonde aan dat de functie van de L. Colli-spieren ernstig was aangetast in de aanwezigheid van de aangeboren malformatie in C6 en C7 en bovendien dat mechanische krachten een asymmetrische belasting veroorzaakten op de aanhechtingspunten. Dus met een belemmerde functie is de L. Colli-spier in zijn rol als intersegmentale stabilisator gestoord, wat vervolgens heeft geleid tot vertebrale instabiliteit, degeneratieve gewrichtsveranderingen en asymmetrische gewrichtsprocessen. '' - May-Davis 2014

Bovendien, aangezien de Longus Colli cybernetisch van aard is, resulteert elke dysfunctie ook in neurologische gevolgen, ''omdat het ertoe zou leiden dat de hersenen onjuiste neurale berichten ontvangen als gevolg van abnormale gepaarde linker- en rechterspanning in de spier met als direct gevolg dat het paard zijn houding aanpast. '' - May-Davis 2014

Afgezien van een veranderde spieraanhechting, heeft ECVM ook een potentieel direct effect op de neurologie als gevolg van veranderingen in het intervertebrale foramen - de kanalen waardoor spinale zenuwen passeren. Bij sommige paarden is het foramen asymmetrisch, terwijl ze bij andere ernstig versmald kunnen zijn. Ongepubliceerd veldonderzoek toont ook aan dat C6-C7 wervelkanaalsymmetrie bij ECVM-paarden vaak wordt aangetast. Deze veranderingen kunnen zenuwcompressie tot gevolg hebben.

Bovendien suggereren ex-vivo specimens evenals radiografische bevindingen een mogelijke link tussen ECVM en scoliose in de wervelkolom.

Illustratie: een paard met een eenzijdige misvorming van C6, C7 en de eerste rib. Het paard vertoonde ook een golvend borstbeen en scoliose in de hals en lumbale regio.

Ten slotte toonden ex-vivo-onderzoeken ook aan dat ECVM-paarden vaak misvorming van de luchtpijp vertonen, maar verder onderzoek is nodig om de mogelijke causaliteit en klinische relevantie van deze bevinding te onderzoeken.

Illustratie: Malformatie van de luchtpijp in een ECVM paard

BEOORDELINGSMETHODEN

Een gestandaardiseerde methode voor ‘'beoordeling en diagnose bij levende paarden zou wetenschappelijk robuuste, kwantitatieve studies mogelijk maken naar de relevantie van dit syndroom’' - Gee et. al 2020

Het cervicale gebied wordt soms over het hoofd gezien als een bron van pijn en disfunctie in de algemene dierenartspraktijk en er is een grote kans dat ECVM vaak onder gediagnosticeerd wordt omdat ''standaard veterinaire neurologische en klinische onderzoeken mogelijk een vermoedelijk intermitterende en dynamische instabiliteit kunnen missen'' - Gee et. al 2020

Om die redenen is radiografisch onderzoek de enige accurate beoordelingsmethode om ECVM te bepalen. De juiste oriëntatie en positionering van de machine zijn van cruciaal belang voor een betrouwbare radiografische diagnose van ECVM. Gee. et al (2020) hebben een protocol ontwikkeld dat een linker en rechter 30 ° dorsaal naar ventraal uitzicht omvat in combinatie met laterolaterale beelden van C6 en C7:

''Een laterale 30 graden dorsaal naar ventraal schuin benadrukt de lamina van C6 tegen de radiolucente luchtpijp (…) De linker en rechter 30 ◦ dorsale tot ventrale aanzichten, in combinatie met de laterolaterale aanzichten van C6 en C7, zijn nodig voor een diagnose of uitsluiting van ECCMV. De mogelijke problemen die voortvloeien uit deze botafwijkingen en hun daaropvolgende veranderde spieraanhechtingen kunnen worden ingezien op de wervels in craniale en ventrale weergaven. ‘’

Boven: normale weergave van C6 en C7. Linksonder: unilaterale malformatie C6. Rechtsonder: transpositie C7.

Röntgenfoto's van goede kwaliteit, genomen vanuit de juiste hoeken, maken de detectie van ECVM bij levende paarden mogelijk en bieden een platform voor verder onderzoek naar de klinische relevantie ervan. Door deze röntgenfoto's op te nemen in de aankoop keuringen, ontstaat er meer transparantie voor fokkers en potentiële kopers over de prevalentie en relevantie van de aandoening.

KLINISCHE RELEVANTIE

Sinds Sharon May-Davis de aandoening in 2013 heeft gedocumenteerd en gekwantificeerd, wordt de klinische relevantie van ECVM breed bediscussieerd. Een paper uit 2016 van De Rouen et al. concludeerde dat:

"De verandering van de aanhechtingsplaats voor regionale spieren als gevolg van afwijkende C6 kan leiden tot veranderde biomechanische krachten die resulteren in waargenomen pijn of een verminderd bewegingsbereik"

(…)

‘’ Afwijkende C6-wervels in onze populatie waren geassocieerd met een grotere kans op cervicale pijn (P = 0,013). Auteurs stellen dat morfologische variaties in de C6 ventrale laminae kunnen worden gekoppeld aan andere ontwikkelingsstoornissen zoals stenose van het wervelkanaal, de regionale biomechanica kunnen beïnvloeden en daarom als klinisch relevant moeten worden beschouwd bij paarden. Toekomstige, gecontroleerde prospectieve studies zijn nodig om deze theorie te testen. ''

In 2019 hebben Veraa et. al kwamen tot een andere conclusie en stelden dat: '‘Homologe morfologische variatie komt veel voor in de caudale cervicale wervelkolom van Warmbloeden (…) Radiografische aanwezigheid van een dergelijke variatie impliceert niet noodzakelijk de aanwezigheid van klinische symptomen.'’

De controlegroep bestond echter uit jonge paarden die werden aangeboden voor voor aankoopkeuring en dus minder snel symptomatisch zijn. Bovendien verschilden de criteria van de radiografische bevindingen. De subjectiviteit van het neurologisch onderzoek en detectie van subtiele klinische signalen en gedragsafwijkingen bieden reden tot twijfel aan de interpretatie van deze resultaten.

In tegenstelling tot deze resultaten, vond een meer recente studie van Becatti et. al (2020) wel een significant verband tussen afwijkingen van de ventrale lamina van C6 en klinische signalen van cervicale dysfunctie zoals pijn en ataxie:

'' In overeenstemming met De Rouen et al, hadden paarden met afwijkingen van de ventrale lamina van de zesde halswervel (AVL-C6) een 4,73 grotere kans om nekpijn te vertonen, hier gekarakteriseerd als klinische symptomen van onvermogen om van de grond te eten en / of afwijkende voorbeen beweging en / of nekfixatie en / of kreupelheid van de voorbenen (...) Paarden met AVL-C6 hadden 8,2 keer hogere kans op het vertonen van klinische symptomen van spinale ataxie (...) Daarnaast is ook aangetoond dat paarden met AVL-C6 een intravertebrale sagittale ratio hadden van minder dan 0,5 bijde C6-site, wat suggereert dat AVL-C6 kan worden geassocieerd met andere gelijktijdige regionale ontwikkelingsstoornissen.''

Er is dus steeds meer bewijs dat suggereert dat ECVM potentiële klinische en functionele gevolgen heeft die het algehele welzijn en de biomechanica van het paard kunnen beïnvloeden.

De belangrijkste beperkende factor van alle onderzoeken die tot nu toe zijn uitgevoerd, is het tijdsbestek van de observatie. De complexiteit van ECVM vereist observaties voor langere tijd, maar helaas zijn er tot op heden geen longitudinale studies die de progressie van ECVM gedurende het hele leven van het paard beoordelen.

Er is echter voldoende empirisch bewijs van paardeneigenaren en professionals die in het veld werken die het leven van door ECVM aangetaste paarden gedurende een uitgebreide tijd hebben kunnen observeren. Veel voorkomende klinische symptomen die zijn gemeld, zijn onder meer: 1. Asymmetrie

ECVM veroorzaakt structurele asymmetrieën (op zowel bot als weefsel niveau) die niet kunnen worden ''gefixt''. Structurele asymmetrie heeft een hoge klinische relevantie aangezien ‘’logica dicteert dat asymmetrische vorm een asymmetrische functie heeft. ’’ - May-Davis

Er zijn ook gegevens die een hoge prevalentie van scoliose bij aangetaste paarden aantonen, waardoor de aandoening nog moeilijker te kwantificeren is.

Bovendien rapporteert empirisch bewijs ook een hoge prevalentie van aanvullende asymmetrieën die worden gevonden in de tanden (scheve kaak) en voeten van aangetaste paarden.

Paarden met eenzijdige ECVM hebben de neiging om te staan met een ongelijke houding van de voorvoeten, overwegend één voet naar voren. De ipsilaterale straal kan atrofiëren en aangetaste paarden kunnen het high-heel low-heel syndroom hebben als gevolg van ongelijkmatige belasting van de voeten.

Paarden met bilaterale ECVM hebben de neiging om voor wijd te staan met de voeten naar buiten gericht. Deze paarden kunnen een teenlanding hebben en ataxisch bewegen gedragen op oneven grond of bij het afdalen van een heuvel. Over het algemeen hebben ECVM-aangetaste paarden de neiging om te springen met een ongelijke voorbeen positie.

Klinische manifestaties van asymmetrie kunnen zich presenteren als verzet gedrag zoals contactproblemen, moeite met draaien en naar één kant buigen, moeite met het accepteren van het bit, bokken, steigeren enz.

Lichamelijke symptomen zijn onder meer een ongelijke spierontwikkeling (wat problemen geeft voor zadel passen), kanteling van het hoofd / nek, compensatiepatronen, verminderde belastbaarheid en kreupelheid.

Omdat rechtgerichtheid een belangrijk aspect is als het gaat om atletische prestaties, is ECVM een potentiële risicofactor voor het paard.

2. Gang problematiek

Van ECVM-paarden wordt vaak gemeld dat ze afwijkende bewegingpatronen vertonen, waaronder onverklaarde (intermitterende) kreupelheid van de voorbenen en neurologische afwijkingen. Deze afwijkingen kunnen aanwezig zijn vanaf jonge leeftijd of zich later in het leven ontwikkelen.

In 2018 vond Dyson et al. ‘’toenemend bewijs dat zenuwletsel kreupelheid aan de voorbenen kan veroorzaken. ” In deze studie hadden 3 van de 25 paarden in de studie ECVM. De veranderde zenuwbanen geassocieerd met ECVM kunnen dus een rol spelen bij de ontwikkeling van (intermitterende) kreupelheid bij aangetaste paarden.

Paarden met een eenzijdige ECVM kunnen met een opgetrokken actie in de voorbenen bewegen. Wanneer de ribben ook zijn aangetast, kan het voorbeen ook abductie laten zien.

Bovendien vertonen paarden met ECVM vaak minder stabiliteit, slechte coördinatie en proprioceptie. Getroffen paarden kunnen vaak struikelen en in sommige gevallen kunnen kramperigheid of een ataxische gang optreden.

Galopproblemen worden ook vaak gemeld. Paarden kunnen een viertakt galop vertonen, een galop zonder zweefmoment en/of moeite hebben met schakelen, vliegende wissels en / of verzameling.

Over het algemeen wordt vaak gemeld dat aangetaste paarden niet naar verwachting presteren. Leeftijd kan een rol spelen, aangezien het lijkt alsof de meeste symptomen verergeren na +9 jaar.

3. Gedragsafwijkingen

ECVM-paarden worden vaak omschreven als voorspelbaar onvoorspelbaar. Gedragsafwijkingen kunnen verband houden met pijn, algemeen ongemak en / of zenuwcompressie.

Het gedrag kan variëren per individu. Het kan willekeurig of zelfs gevaarlijk gedrag zijn. Sommige zijn misschien grillig; sommige zijn misschien stoïcijns. Sommige zijn misschien schrikachtig; Sommige zijn misschien onhandig; sommigen zijn over het algemeen nerveus. Het gedrag is niet per se altijd aanwezig. Het paard kan zich 95% van de tijd volkomen normaal gedragen, met alleen plotselinge afwijkingen die schijnbaar zonder reden voorkomen. Daarom is longitudinale observatie zo belangrijk.

Door ECVM aangetaste paarden kunnen de neiging hebben zichzelf op de schouder te bijten of krabben. Bovendien kunnen ze singelnijd vertonen en moeite hebben het op- en af doen van dekens. Er is ook melding gemaakt van extreem hormonaal gedrag bij merries.

Een anatomische verklaring van stress gerelateerd gedrag kan liggen in ex-vivo bevindingen van de bijnieren van paarden met ECVM. De bijnieren zijn verantwoordelijk voor de productie van hormonen, met name cortisol. De dissectie van talrijke door ECVM aangetaste paarden onthulde vergrote bijnieren die vaak adenomen vertonen. Dit suggereert dat het paard een hoge mate van (interne) stress heeft gehad.

4. Aanwezigheid van additionele pathologieën

Het lijkt erop dat de complexiteit van veel ECVM-gevallen waarvan wordt gemeld dat ze moeilijk of zelfs onmogelijk te managen zijn, ligt in de presentatie van meerdere naast elkaar bestaande pathologieën.

Helaas zijn studies naar de causale relatie tussen ECVM en aanvullende pathologieën beperkt. Rombach (2014) suggereerde dat paarden met veranderde lagere cervicale biomechanica meer vatbaar zijn voor degeneratieve veranderingen en pijn. Studies die het bestaan ​​van een oorzakelijk verband tussen C6-afwijkingen en artrose probeerden te identificeren, concludeerden echter dat: ‘‘ er geen verband was tussen de morfologie van C6 en articulaire procesartrose. ’’ - DeRouen et. al 2016

(…)

‘’ Deze studie ondersteunt de bevindingen van DeRouen et al. (…) Overwegend dat er geen verschillen waren in de ernst van radiografische afwijkingen gerelateerd aan artrose van de gewrichtsprocesgewrichten bij paarden met en zonder AVL-C6 '' - Beccati et. al 2020

Dus hoewel beide aandoeningen bij dissecties samen zijn gevonden, kan een direct oorzakelijk verband niet worden aangenomen.

Empirisch bewijs van 10 ex-vivo-exemplaren en 40+ casestudieverslagen van paardeneigenaren onthullen echter een hoge prevalentie tussen door ECVM aangetaste paarden en verschillende naast elkaar bestaande pathologieën, waaronder scoliose. Als we paardeneigenaren vragen naar de achtergrond van hun ECVM-paard, beginnen ze het antwoord vaak met ‘’ het is een lang en ingewikkeld verhaal ... ’' waarna een lange lijst met prestatieproblemen en andere pathologieën volgt.

De vraag is dus: kan ECVM worden gekoppeld aan de ontwikkeling van aanvullende pathologieën? Komen ze voort uit compensatie op lange termijn voor structurele asymmetrie en / of veranderde zenuwbanen? Of zijn ze het resultaat van het overschrijden van de belastbaarheid van deze paarden door maximale atletische prestaties te vragen?

Radiologische detectie van ECVM vindt vaak pas op latere leeftijd plaats als er al prestatieproblemen worden gesignaleerd. Maar zijn deze problemen te koppelen aan ECVM of worden ze veroorzaakt door (niet)-gerelateerde pathologieën?

Om deze vraag te beantwoorden, is vroege detectie van ECVM cruciaal, zodat jonge, niet bereden paarden over langere periode gevolgd kunnen worden om te zien hoe ECVM zich gedurende het hele leven manifesteert en of, door correct management en training, aanvullende pathologieën kunnen worden voorkomen of niet.

PERSOONLIJKE ERVARING

Nu ik uitgebreid ben ingegaan op ECVM als een complex fenomeen, is het tijd om wat persoonlijke gegevens en ervaring te delen die ik heb opgedaan door vele dissecties, eigenaar te zijn van ECVM aangetast paarden, en als professionele revalidatiespecialist wereldwijd.

Ik werk sinds 2017 met ECVM in het veld en heb praktijkervaring met 46 bevestigde gevallen - waarvan 3 paarden in eigendom van mijzelf en de andere 43 in eigendom van klanten in Australië, Taiwan, Nieuw-Zeeland, Nederland en Verenigd Koningkrijk.

Er was een grote variatie in leeftijd, geslacht, ras en discipline. Alle paarden waren tussen de 4 en 19 jaar oud, het merendeel was tussen de 7 en 12 jaar oud. De meeste eigenaren meldden een verslechtering van de klinische symptomen na de leeftijd van 10 jaar.

Wat het geslacht betreft, was ongeveer 70% merrie en 30% ruinen. Er zijn nog geen hengsten aan mij voorgesteld. Er was een grote variëteit aan rassen, waaronder: Andalusiërs, Arabieren, Kruising, Franse Dravers, Standaardbloeden, Volbloeden en Warmbloedigen, waarvan de laatste de meeste van mijn gegevens goeddeed met ongeveer 55%.

Qua discipline bestond ongeveer 5% uit paarden die deelnamen aan middelzware tot gevorderde eventing. 20% waren paarden die deelnamen aan middelmatige tot internationale dressuurklassen. 10% waren paarden die deelnamen aan lage tot middelhoge springen. 65% waren paarden die ofwel werden omgeschoold, bijvoorbeeld een ex-renpaard, paarden die waren getraind in klassieke dressuur of met de wens om ze gezond en evenwichtig te houden terwijl ze verschillende elementen varieerden, zoals buitenritten, vrijheidstraining, working equitation, koetsrijden enz. .

Ongeveer 60% vertoonde een misvorming van alleen C6 - met een hoog overwicht van eenzijdige misvorming - en 40% vertoonde een misvorming van C6- en C7-transpositie. 22 gevallen werden ook geröntgend op de thoracolumbale wervelkolom en / of de ledematen. In ongeveer 85% van deze gevallen werden bijkomende pathologieën, waaronder scoliose, gevonden.

Alle paarden vertoonden klinische symptomen. Sommige paardeneigenaren meldden dat de symptomen pas op latere leeftijd begonnen toen om hogere prestaties werd gevraagd, maar sommigen meldden ook dat het paard nooit helemaal 'goed' was geweest. Interessant genoeg meldden de meeste eigenaren dat de symptomen verergerden toen het paard werd bereden.

De meest waargenomen symptomen waren onder meer een slechte proprioceptie, asymmetrie en een slechte houding, eigenaardigheden in gedrag, schrikkering zijn, singelnijd, hoefproblemen en moeite met contact, buigen en verzamelen.

Van de 46 gevallen heb ik er 7 verloren waarvan er 2 op de dissectie tafel belandden. Dit waren allemaal complexe, veelzijdige gevallen die helaas van hun lichaam moesten worden bevrijd om vrede te vinden.

In mijn jarenlange ervaring ben ik nog nooit een ECVM aangetast paard tegengekomen zonder (milde) klinische symptomen. Aangezien er echter een hoge subjectiviteit is tussen het evalueren van klinische symptomen, kan het zijn dat andere professionals deze niet als relevant noemen of ze beschouwen als binnen ‘’ normaal bereik ’. Bij gebrek aan consensus over wanneer een symptoom ‘klinisch relevant’ is, blijft de discussie bestaan.

Er is echter consensus dat rechtgerichtheid een belangrijk aspect is voor het getrainde paard in elke discipline. Rechtgerichtheid en symmetrie verbetert de balans, wat op zijn beurt de prestaties bevordert en het risico op blessures verkleint. Scheefheid en asymmetrie daarentegen bevordert onbalans en verhoogt het risico op overbelasting en letsel door ongelijkmatige belasting. Daarom ben ik van mening dat ECVM altijd als klinisch relevant moet worden beschouwd. Ik ben deze verklaring verschuldigd aan de 46 fantastische paarden en hun eigenaren die mij in hun leven hebben toegelaten. Betekent dit dat ECVM altijd een einde aan prestaties betekend of een doodvonnis is? Nee, ik denk dat dat een te gewaagde bewering is, aangezien elk paard een individu is en er met meerdere factoren rekening moet worden gehouden. ECVM heeft een andere invloed op individuen. De omgeving waarin het paard wordt geplaatst, het werk dat het doet, zijn karakter, zijn algehele gezondheid, zijn conditie en atletisch vermogen hebben allemaal invloed op de ernst van de symptomen en wanneer ze optreden.

Feit blijft dat de aandoening bestaat en dat het veel paarden en hun eigenaren wereldwijd treft. Vanwege de hoge prevalentie van ECVM is er een toenemende vraag naar hoe deze paarden - indien mogelijk - zo goed mogelijk kunnen worden beheerd.

Onder leiding van de paarden die mijn pad kruisten en de bevindingen van vele dissecties, heb ik geëxperimenteerd met verschillende management- en trainingsoplossingen die ik in de volgende sectie zal bespreken.

MANAGEMENT & TRAINING

Als het gaat om management en training van door ECVM aangetaste paarden, is het belangrijk om te beseffen dat de aandoening structureel van aard is, wat betekent dat deze niet kan worden overwonnen, maar alleen kan worden ''gemanaged''. De conditie blijft bestaan, maar bewust management kan bijdragen aan het voorkomen of minimaliseren van mogelijk ongemak dat het paard ondervindt.

Vanuit mijn ervaring zijn er vier sleutelfactoren als het gaat om het vaststellen van de potentiële mogelijkheden voor succesvol management en training van ECVM-aangetaste paarden, waaronder:

1. Vroege detectie

2. Mate van malformatie

3. Klinische symptomen 4. Prestatiedoelen

Ten eerste is vroege opsporing de sleutel, zodat de trainer / eigenaar van het paard weet wat er van binnen speelt en het management tijdig kan aanpassen.

Ten tweede beïnvloedt de mate van malformatie de complexiteit. Tot dusver lijkt het erop dat paarden met alleen C6-misvorming iets gemakkelijker te behandelen zijn dan paarden die transpositie naar C7 en ook misvormde ribben vertonen.

Ten derde, de presentatie van klinische symptomen. Als de symptomen mild zijn, is de kans op succesvol management en prestatie groter in vergelijking met paarden die ernstige klinische symptomen vertonen - bijvoorbeeld gevaarlijk explosief gedrag. In het laatste geval zijn deze paarden mogelijk niet veilig om te trainen.

Ten vierde moeten de prestatiedoelen worden overwogen. Zoals eerder vermeld, is springen meestal een risicofactor vanwege asymmetrie en slechte coördinatie.

In het algemeen kan worden gesteld dat hoe hoger de atletische eisen die aan het paard worden gesteld, hoe groter het risico op compensatie en bijbehorend gedrag is. Kunnen door ECVM aangetaste paarden presteren op topsportniveau? Misschien, want het is algemeen bekend dat paarden een heel eind komen door te compenseren. Dit brengt uiteindelijk echter altijd hoge kosten met zich mee en houdt ergens een keer op - meestal rond de leeftijd van +9.

Training moet gaan over functionaliteit, niet over spektakel. Er moet het paard iets kunnen bieden, in plaats van dat het moet lijden of compenseren.

Om deze redenen geloof ik dat ECVM-paarden het beste kunnen worden gemanaged als ze niet tot het uiterste worden gedreven. Trainen moet een viering zijn van wat het paard kan, niet een straf voor wat hij niet kan.

ECVM aangetaste paarden zullen meer tijd op de grond nodig hebben om hun lichaam adequaat voor te bereiden op de gevraagde belasting, gezien het extra niveau van asymmetrie waarmee ze te maken hebben. Als ze kunnen worden bereden, moet de trainingsmentaliteit altijd flexibel zijn om aan te passen wanneer het paard het nodig heeft.

De combinatie van de vier belangrijkste elementen die worden beschreven, zal de kansen bepalen voor een succesvolle behandeling van door ECVM aangetaste paarden. Er moet echter ook rekening worden gehouden met individualiteit. Elk geval is uniek en daarom kunnen de resultaten van paard tot paard verschillen.

Ondanks het hoge individuele karakter van elk ECVM-geval, heb ik een aantal gemeenschappelijke noemers gevonden die hebben bijgedragen aan het verbeteren van de algemene kwaliteit van leven en / of prestaties van aangetaste paarden.

PRAKTISCHE OVERWEGINGEN

In deze sectie zal ik praktische oplossingen delen die van cruciaal belang zijn gebleken in gevallen die effectief gemanaged kunnen worden.

Voordat ik op details inga, wil ik zeggen dat pijnvrijheid een essentieel onderdeel is van paardenwelzijn. Wanneer een paard pijngerelateerd gedrag vertoont, heeft pijnbestrijding altijd prioriteit. Er moet echter rekening mee worden gehouden dat ECVM-aangetaste paarden mogelijk te maken hebben met neuropathische pijn waarvoor traditionele pijnstillers zoals NSAID's of corticosteroïden mogelijk geen verlichting bieden, aangezien deze geneesmiddelen bedoeld zijn voor ontstekingsgerelateerde / directe pijn. Dus als een paard niet lijkt te reageren op pijnstillers, betekent dit niet noodzakelijk dat het paard geen pijn ervaart, maar simpelweg dat het te maken heeft met een ander soort pijn waarvoor een andere behandeling nodig is.

Dit gezegd hebbende, laten we eens kijken naar enkele praktische oplossingen voor het management van ECVM-paarden, te beginnen met aanpassingen aan de omgeving.

‘'Daar waar het paard de meeste tijd doorbrengt, kunnen we het meeste voordeel behalen’’ - Jessica Krul

Aangezien paarden minstens 23 uur per dag alleen zijn, is het buitengewoon belangrijk om een ​​dynamische en stimulerende omgeving te creëren waarin ze deze tijd kunnen doorbrengen. Over het algemeen zijn er twee zeer belangrijke factoren waarmee rekening moet worden gehouden:

- De mogelijkheid van vrije beweging

- Implementatie van Passive Physio ®

ECVM-paarden doen het het beste als ze zoveel mogelijk vrij kunnen rondlopen. Vrij bewegen zorgt voor een dynamisch evenwicht dat op zijn beurt de algehele gezondheid bevordert. Langdurige stalling daarentegen is meer belastend voor het lichaam.

Ten tweede is de implementatie van passieve fysio ® een belangrijk managementinstrument voor ECVM-paarden. Passieve fysio beschrijft het aanbieden van verschillende voerposities en oppervlakken in de dagelijkse omgeving van het paard. In het wild grazen paarden ongeveer 80% van de tijd, maar ze snuffelen ook ongeveer 20% van de tijd door struiken en bomen. Browsen zorgt voor meer variatie in houding en het bewijs toont aan dat het diepe cybernetische spieren activeert die cruciaal zijn voor de stabiliteit van de wervelkolom.

Afgezien van browsen, bewegen paarden in het wild zich ook over verschillende oppervlakken, wat de proprioceptie verbetert. Het aanbieden van variatie in ondergrond is een eenvoudig te implementeren oplossing om de coördinatie van ECVM-paarden op natuurlijke wijze te verbeteren.

De houdingsverschillen tussen grazen en browsen bij hetzelfde paard

Voorbeelden van passieve fysio-implementaties zijn het planten van struiken, het voeden van een helling of heuvel, het creëren van een baan met verschillende oppervlakken, het plaatsen van obstakels in de paddock / wei. Een beetje creativiteit gaat een lange weg. Het creëren van een dynamische omgeving is de meest efficiënte manier van trainen, aangezien er geen tijd in de rijbak nodig is.

Laten we nu eens kijken naar enkele belangrijke overwegingen als het gaat om actieve training. Ten eerste, zoals eerder vermeld, vereist het trainen van een ECVM-aangetast paard een flexibele mentaliteit. Deze paarden zijn voorspelbaar onvoorspelbaar en dit vereist flexibiliteit om indien nodig af te wijken van trainingsdoelen.

Verwacht het onverwachte. Paarden met ECVM vertonen vaak ups en downs in hun prestaties. Het gebrek aan consistentie of lineaire progressie kan als frustrerend worden beschouwd, maar als je met ECVM-paarden te maken hebt, is dit gewoon iets om je aan aan te passen. Als de prestaties afnemen, is het niet zo dat het paard niet aan je verwachtingen wil voldoen, maar gewoon dat het niet kan. Het is dan de taak van de trainer om te luisteren en zich aan te passen aan de behoeften van het paard.

Ten tweede is het uitermate belangrijk om het paard goed voor te bereiden op eventuele belasting. Er zijn drie elementen die moeten worden bepaald:

1. Training elementen 2. Training posities 3. Training ondergrond

Trainingselementen

Zoals het gezegde luidt: ‘je krijgt wat je traint.’ Als zodanig moeten de juiste elementen en intervallen worden geselecteerd om een ​​doel te bereiken. Er grofweg vijf elementen die kunnen worden getraind in het paard:

1. Uithoudingsvermogen

2. Coördinatie

3. Flexibiliteit

4. (Veer)kracht

5. Snelheid

Vanwege de aard van de aandoening hebben ECVM-aangetaste paarden meestal coördinatie en veerkracht nodig om zo goed mogelijk te kunnen functioneren. Coördinatie om proprioceptie te verbeteren of optimaliseren, veerkracht om de stabiliteit te verbeteren. Helaas leert de ervaring dat de meeste trainers juist focussen op flexibiliteit en snelheid, met alle gevolgen van dien. Ik zou willen beargumenteren dat het focussen op de verkeerde trainingselementen de situatie enorm compliceert en mogelijk bijdraagt ​​aan de ontwikkeling van compensatiegerelateerde symptomen.

Hoewel flexibiliteit een noodzakelijk element is voor rechtheid en evenwicht, mag het nooit een zwakte worden. Vanwege de aard van de aandoening vormt ECVM een beperking voor flexibiliteit. Getroffen paarden kunnen simpelweg niet 'rechtgetrokken' worden, omdat de asymmetrie structureel is.

Weerstand tegen (laterale) flexie wordt helaas vaak aangezien als een symptoom van spierstijfheid en daardoor wordt het paard onderworpen aan soepele oefeningen. ECVM-paarden zijn vaak niet stijf, maar wel instabiel. Focussen op flexibiliteit in plaats van veerkracht bij een voornamelijk onstabiel paard is gewoon contraproductief. Bovendien heeft een paard dat samentrekking vertoont meer behoefte aan ontspanning dan aan soepelheid.

Om dit te vertalen naar praktische oefeningen adviseer ik over het algemeen om cirkels en zijgangen te verminderen. Beschouw het vierkant en de rechthoek als een basislijn met een focus op verticale / horizontale balans. Overweeg voor laterale zachtheid verandering van hand in zandlopervorm in plaats van afgeronde cijfers van acht. Als zijgangen mogelijk zijn, sluit dan de hoek iets verder om een ​​goede balans tussen zijwaarts en voorwaarts te behouden. Laterale zachtheid is nodig, maar overmatige focus op soepelheid is een risicofactor voor extra compensatie bij het ECVM aangetaste paard.

Overweeg naast het in eerste instantie afbouwen van soepele oefeningen ook af te bouwen op snelheid en continue rijhulpmiddelen. Door de snelheid te verhogen bij het ongebalanceerde paard, gaat het weliswaar sneller, maar minder voorwaarts. De romp en onderhals bezwijken onder toenemende krachten met alle gevolgen van dien. Snelheid maakt het onstabiele ECVM-paard alleen maar instabieler. Het is dus erg belangrijk om snelheid niet te verwarren met voorwaarts, aangezien de eerste het ECVM-paard alleen meer de grond in drijft, terwijl de tweede het natuurlijke resultaat is van de juiste training.

Om de hierboven genoemde redenen is het dus duidelijk dat flexibiliteit en snelheid niet de juiste trainingselementen zijn voor paarden met ECVM. In plaats daarvan moeten trainingsprogramma's zich richten op coördinatie en veerkracht, simpelweg omdat dat is wat deze paarden missen.

De volgende vraag is misschien welke spieren u moet aanpakken om de coördinatie en veerkracht te verbeteren. Voor dit artikel wil ik een belangrijk systeem naar voren halen, namelijk de Thoracic Sling.

Omdat paarden geen sleutelbeen hebben, vertrouwen ze op sterke spieren die werken als '‘slings’' om de borstkas tussen de voorbenen op te hangen en de thorax te liften.

Het is een algemene overtuiging dat scheefheid van het paard afkomstig is vanuit de rug of achterbenen. In het geval van ECVM is het echter de voorkant die de meeste asymmetrie en disfunctie veroorzaakt. In veel trainingsprincipes wordt aangenomen dat het paard het achterbeen onder zijn lichaam plaatst en zichzelf naar boven en naar voren voortstuwt. De meeste opwaartse (verticale) voortstuwingskrachten worden echter geproduceerd door de voorhand; ‘‘Bij paarden en de meeste andere viervoeters wordt 57% van de verticale impuls via de thoracale ledematen en slechts 43% via de achterbenen.'' - Merkens et al. 1993

Als zodanig zijn de achterbenen voornamelijk bezig met het produceren van horizontale krachten, terwijl de voorbenen voornamelijk verticale krachten produceren tegen de zwaartekracht en dus verantwoordelijk voor balans controle. In het geval dat de voorbenen niet goed functioneren, kunnen de achterbenen niet naar voren toe treden.

Wetende dat de cybernetische nekspieren zijn aangetast bij paarden met ECVM, is het rekruteren van de Thoracic Sling door het aanleggen van neuromusculaire paden essentieel, omdat het de basisaanzet van de nek ondersteunt en balanscontrole biedt tegen de zwaartekracht in. Een juiste activering van de Thoracic Sling verbetert het contact en zorgt automatisch voor een optimale hoofd hals houding in verhouding het gevraagde verzamelniveau. Voor meer informatie over de Thoracic Sling, klik hier voor een apart artikel over het onderwerp.

Trainingsposities

Nu ik enkele belangrijke trainingselementen heb beschreven, laten we eens kijken naar de vijf beschikbare trainingsposities:

1. Grondwerk

2. Werk aan de hand

3. Longeren

4. Lange Teugel

5. Rijden

Deze posities beschrijven alleen de fysieke plaatsing van de trainer ten opzichte van het paard en impliceren niet dat er specifieke tuigage moet worden gebruikt bij de uitvoering ervan.

Uit ervaring worden vooral de longeer en de rijposities gebruikt. Ik zou echter willen argumenteren dat paarden met ECVM enorm baat hebben bij meer werken in het grondwerk, werk aan de hand en een lange heersende positie, simpelweg vanwege het feit dat het de belasting van het paard vermindert en in plaats daarvan zelfhouding aanmoedigt. Sommige ECVM-aangetaste paarden kunnen niet worden bereden, maar ze kunnen op de grond worden gewerkt. Voor deze paarden wordt beweging therapie. Zelfs voor die paarden die kunnen worden bereden, vermindert het doorbrengen van meer tijd op de grond met houding- en bewegingsoefeningen het risico op extra complicaties aanzienlijk in vergelijking met paarden die alleen worden gelongeerd of bereden.

Training ondergrond

Ten slotte moet ook rekening worden gehouden met de trainings ondergrond. Uit ervaring blijkt dat de meeste ECVM-aangetaste paarden het het beste doen op een wat stevigere ondergrond, zoals een weiland, omdat dit meer stabiliteit bij proprioceptie geeft. Als het paard het goed doet, kan het daarna op zand worden getraind. Diep zand moet altijd worden vermeden omdat dit de pezen belast, maar ook de proprioceptie, aangezien de hoef na het eerste contact verder wegzakt doordat het zand weggeeft onder het gewicht van het paard.

Concluderend kan worden gesteld dat er met meerdere factoren rekening moet worden gehouden als het gaat om het beheren en mogelijk trainen van door ECVM aangetaste paarden. Omdat elk geval zeer individueel is, zal het altijd een proces van vallen en opstaan ​​zijn zonder garanties. Sommige getroffen paarden kunnen worden gemanaged en getraind, andere niet.

Ik ben mijn prachtige KWPN Armando op 15-jarige leeftijd kwijtgeraakt. Hij leed aan eenzijdige C6-malformatie met transpositie naar C7 en scoliose. Op jonge leeftijd (4) had hij moeite met ingereden worden. Hij had singelnijd, was nerveus tijdens het opstijgen, kon uit het niets schrikken en had moeite met buiging naar een kant. Door een gebrek aan diagnose werd hij niet begrepen en over zijn grenzen gepusht. Op 8-jarige leeftijd had hij zowel een tongprobleem als hoefkatrolontsteking en heupproblemen ontwikkeld. Toen hij 10 jaar oud was en hij in mijn leven kwam, was hij gebroken. Ik slaagde erin hem tot op zekere hoogte te revalideren, maar moest hem op 15-jarige leeftijd laten gaan omdat zijn lichaam te onstabiel was en hij ook gevaarlijk gedrag begon te vertonen.

Mijn jongere merrie met een eenzijdige C6-malformatie leed aan angst (plotseling schrikken) en coördinatie problemen. Ze had ook singelnijd en knarste af en toe met haar tanden op het bit. In plaats van haar erdoor te duwen, besloot de eigenaar haar aan mij te verkopen. Ik heb 1,5 jaar in verschillende grondwerkposities gewerkt, voornamelijk om haar coördinatie en veerkracht te verbeteren zonder extra belasting. Door dit werk is ze nooit kreupel geweest. Ik ben haar langzaam weer gaan berijden in babystapjes (alleen stappen en draven, max 15 min), maar het voelt goed.

Twee paarden met ECVM, maar twee totaal verschillende uitkomsten. Er zijn geen garanties, maar vanwege de hoge prevalentie van ECVM is het leren hoe deze conditie te managen belangrijk om het welzijn van deze paarden te optimaliseren.

CONCLUSIE

ECVM is een complexe en onvoorspelbare erfelijke aandoening in de cervicothoracale overgang die het atletische vermogen en / of de kwaliteit van leven van een paard kan beperken.

Vanwege de hoge prevalentie is het mijn persoonlijke wens dat röntgenfoto's van de hals standaardprotocol worden tijdens aankooponderzoeken. Aangezien de klinische relevantie zeer bediscussieerd is, begrijp ik dat interpretatie van radiografische bevindingen moeilijk kan zijn. In de context van transparantie ben ik van mening dat het noteren van wat is waargenomen een waardevolle eerste stap is naar een beter begrip van deze toestand. Op deze manier weet de eigenaar of koper in ieder geval wat er zich binnen afspeelt en kan hij zelf een weloverwogen beslissing nemen met betrekking tot geschiktheid van het paard voor fok- of prestatiedoeleinden.

Vanwege de complexiteit zijn meer longitudinale onderzoeken nodig. In 2020 is er een mooi initiatief voor dit doel gelanceerd in de vorm van een website. Op www.ecvmallbreeds.com vindt u alle wetenschappelijke artikelen die over dit onderwerp zijn gepubliceerd. Bovendien kunt u uw door ECVM aangetaste paard ook opnemen in een database om het onderzoek te verbeteren.

Hoe meer we leren, hoe minder we weten, maar we moeten blijven leren. Paarden hebben ons eeuwenlang gediend. Nu is het onze tijd om de gunst terug te geven. Laten we evolueren!

CONTACT

U kunt contact opnemen met de auteur via: info@thirzahendriks.com

ERKENNING

Ik wil alle paarden en eigenaren bedanken die me in staat hebben gesteld om door ECVM getroffen paarden verder te begrijpen en te beheren.

Een speciaal woord van dank gaat uit naar Zefanja Vermeulen & Sharon May-Davis van Equinestudies.

AUTEURSRECHTEN

Houd er rekening mee dat de inhoud van dit artikel auteursrechtelijk beschermd is door Thirza Hendriks. Het is ten strengste verboden om dit document online te wijzigen, te publiceren of te kopiëren zonder de uitdrukkelijke schriftelijke toestemming van Thirza Hendriks zelf.

DISCLAIMER

Dit artikel is met de grootste zorg samengesteld om de juistheid van de informatie te waarborgen. Thirza Hendriks kan niet verantwoordelijk worden gehouden voor onjuiste informatie in dit artikel, of enige schade veroorzaakt door onjuist gebruik van deze informatie. Dit artikel vervangt niet een veterinaire diagnose en uit dit document kunnen geen definitieve medische conclusies worden getrokken.

BIBLIOGRAFIE

Agerholm JS, Bendixen C, Andersen O, Arnbjerg J. Complex vertebral malformation in holstein calves. J Vet Diagn Invest. 200113(4): 283-289.

Beccati, F., Pepe, M.,Santinelli, I.,Gialletti, R.,Di Meo, A., Romer J.M. Radiographic findings and anatomical variations of the caudal cervical area in horses with neck pain and ataxia: case-control study on 116 horses.Vet Rec. 2020 187(9)

Clothier, J. All you need to know about the hidden C6-C7 malformation that’s bringing horses down. 2017. Accessible via: https://thehorsesback.com/c6-c7-malformation/

DeRouen, A.; Spriet, M.; Aleman, M. Prevalence of anatomical variation of the sixth cervical vertebra and association with vertebral canal stenosis and articular process osteoarthritis in the horse. Vet. Radiol. Ultrasound 2016 (57): 253–258.

Dyson, S.J. Unexplained forelimb lameness possibly associated with radiculopathy. Equine Veterinary Education 2018. 32(10): 92-103.

Gee C, Small A, Shorter K, Brown WY. A Radiographic Technique for Assessment of Morphologic Variations of the Equine Caudal Cervical Spine. Animals 2020 10(4): 667.

May-Davis, S. Congenital Malformations of the 1st Sternal Rib. Equine Veterinary Science 2017 (49): 92-100.

May-Davis, S. The Occurrence of a Congenital Malformation in the 6th and 7th Cervical Vertebrae predominately observed in Thoroughbred Horses. Equine Veterinary Science 2014 (34):1313-1317.

May-Davis, S. Sharon May-Davis discusses Equine Complex Vertebral Malformation. 2020. Accessible via: https://www.youtube.com/watch?v=Szk4oSp_Rd4&t=3849s

Veraa, S., de Graaf, K., Wijnberg, I.D., Back, W., Vernooij, H., Nielen, N., Belt, A.J.M. Caudal cervical vertebral morphological variation is not associated with clinical signs in Warmblood horses. Equine Veterinary Journal 2019

Rombach, N.; Stubbs, N.C.; Clayton, H.M. Gross anatomy of the deep perivertebral musculature in horses. Am. J. Vet. Res. 2014 (75): 435–439.